سرعت بالا یعنی کاربر راضی؛ کاربر راضی یعنی موتور جست‌وجوی راضی. وقتی هم کاربر راضی باشد، هم گوگل و همکارانش، یعنی سایت بخش اعظمی از راه موفقیت را پشت‌سر گذاشته است!
در این مقاله می‌خواهیم ببینیم CDN چیست. سازوکاری که نقش پررنگی در بالا رفتن سرعت، بهبود عملکرد و تأمین امنیت بازی می‌کند.
سعی می‌کنیم همه‌چیز را با زبانی ساده توضیح دهیم تا به راحتی همه‌چیز را درک کنید.
CDN چیست و به چه کاری می‌آید؟
CDN مخفف عبارت Content Delivery Network است؛ یعنی شبکۀ تحویل محتوا. مجموعه‌ای از سرورها در نقاط جغرافیایی مختلف که یک شبکۀ واحد را تشکیل می‌دهند و هدف آن‌ها بالا بردن سرعت است.
اجازه دهید ساده‌تر بگوییم:
خودتان را در نظر بگیرید که قصد بازدید از یک وب‌سایت را دارید. شاید عجیب باشد، اما فاصلۀ فیزیکی دستگاه شما تا سرور حاوی داده‌های سایت، روی سرعت بارگذاری صفحات تأثیرگذار است! هرچقدر دورتر باشید، بارگذاری بیشتر طول می‌کشد و هرچقدر نزدیک‌تر باشید، بارگذاری سریع‌تر خواهد بود.
حالا سایتی را فرض کنید که مخاطبان هدفش در جای‌جای این کرۀ خاکی پراکنده شده‌اند. مثلاً ممکن است سرور در آلمان باشد و کاربران از شرق تا غرب این سیاره قصد ورود به آن را داشته باشند. طبیعتاً فردی که در ایتالیا باشد، به‌خاطر نزدیک‌تر بودن به سرور، سرعت خیلی بیشتری را در مقایسه با فرد ساکن ژاپن (که خیلی از سرور دورتر است) تجربه می‌کند.
CDN برای کاهش این فاصله‌ها به کار می‌آید. وقتی سایت به شبکۀ تحویل محتوا مجهز شود، داده‌هایش روی سرورهای مختلف در نقاط جغرافیایی گوناگون کش خواهد شد. برای کاربر ژاپنی، سرورهای شبکه که در این جزیره قرار گرفته‌اند، وظیفۀ انتقال اطلاعات را بر عهده خواهند گرفت؛ به این ترتیب، آن شخص هم بیشترین سرعت ممکن را تجربه خواهد کرد.
اجازه دهید معنای کش را هم بررسی کنیم:
کش‌ها (Cache) در واقع کپی‌هایی هستند که از محتویات سایت گرفته می‌شوند و نیاز به استخراج چندین‌بارۀ محتویات در پاسخ به هر درخواست را از بین می‌برند. با هر تغییری که در محتویات سایت رخ می‌دهد، کش هم به‌روزرسانی می‌شود و به این ترتیب، همۀ کاربران (فارغ از موقعیت مکانی خود)، به نسخه‌ای آپدیت‌شده از صفحات سایت دسترسی خواهند داشت.
در یک شبکۀ CDN دو نوع سرور وجود دارد:
- سرور اصلی یا Origin Server: منظور سرور مادری است که محتویات سایت روی آن نگهداری می‌شوند. تنها یک سرور اصلی داریم.
- سرورهای لبه یا Edge Servers: منظور سرورهایی هستند که در نقاط جغرافیایی مختلف پراکنده شده‌اند و اطلاعات سرور اصلی روی آن‌ها کش می‌شوند. در هر CDN چندین سرور لبه وجود دارند.
تصویر زیر را ببینید تا نحوۀ عملکرد این شبکه‌ها را بهتر درک کنید:
بیایید کمی بیشتر راجع‌به کاربردهای شبکه تحویل محتوا صحبت کنیم.
نگاهی موشکافانه به تمام کاربردهای CDN
افزایش سرعت یک کاربرد خیلی کلی است و وقتی به عمق ماجرا برویم، می‌بینیم چنین شبکه‌هایی کاربردهای خیلی بیشتری دارند.
بهبود عملکرد سایت
بالاتر رفتن سرعت سایت که گفتیم به‌خاطر کش کردن محتوای استاتیک روی سرورهای پراکنده محقق می‌شود، عملکرد سایت را به میزان قابل توجهی بهتر می‌کند. کم شدن زمان لازم برای بارگذاری صفحات، هم روی تجربۀ کاربری سایت اثر مثبت می‌گذارد و هم روی سئو آن.
به‌علاوه، افزایش سرعت سایت با CDN مخصوصاً روی دستگاه‌های قابل حمل مثل تلفن‌های همراه و انواع تبلت‌ها خیلی به چشم می‌آید.
| پیشنهاد مطالعه: کندی سرعت سایت و راه کار های رفع آن |
مدیریت ایدئال ترافیک سنگین سایت
اغلب ارائه‌دهندگان CDN، سازوکارهایی حرفه‌ای برای مقابله با خطرات سایبری رایج مثل DDoS ارائه می‌کنند. DDoS نوعی حملۀ سایبری است که با ارسال ترافیک سنگین به سمت سرور میزبان سایت انجام می‌گیرد. CDN خوب می‌تواند ترافیک اضافی را مثل یک نیروی نگهبانی حرفه‌ای مدیریت کند و به درخواست‌های مشکوک اجازۀ ورود ندهد.
همچنین، در مواقعی مثل حراج‌ها و رویدادهای مختلف که احتمالاً بازدیدکنندگان ورودی سایت از حد نرمال بیشتر می‌شوند، CDN می‌تواند نقش Load Balancer را بازی کند و با تقسیم بار بین سرورهای مختلف، از پایین آمدن سایت جلوگیری کند.
ارسال محتویات سایت به تمام کاربران در 7 قاره
بالاتر که به پرسش CDN چیست پاسخ می‌دادیم، مثالی زدیم که در آن سایتی بنا‌شده روی سروری در آلمان، به‌لطف استفاده از CDN، بدون مشکل برای کاربری در ژاپن، با فاصله‌ای نزدیک به 9000 کیلومتر به نمایش درمی‌آید.
همان‌طور که گفتیم، این امکان برای سایت‌هایی که مخاطبان بین‌المللی دارند، یک نعمت است! فرقی نمی‌کند بازدیدکننده در کجای این سیاره باشد، با استفاده از CDN حرفه‌ای، هرکس از هرجایی می‌تواند با سرعتی بالا به محتویات سایت دسترسی پیدا کند؛ در نتیجه، فعالیت بین‌المللی از همیشه راحت‌تر خواهد بود.
سرویس‌های استریم صوت و تصویر
استریم کردن همان پخش آنلاین است! حالا چه صدا و چه تصویر.
اگر قرار است محتوای ویدیویی یا صوتی به‌شکل آنلاین در اختیار مخاطب قرار بگیرد، این کار باید به بهترین شکل انجام بگیرد. خوشبختانه راه‌اندازی CDN برای پلتفرم‌های استریم در این زمینه هم کارآمد است.
در صورت استفاده از شبکۀ تحویل محتوای درست‌وحسابی، حجیم‌ترین فایل‌ها و با کیفیت‌ترین ویدیوها هم بدون قطعی در دسترس هستند و یک تجربۀ کاربری به‌یادماندنی برای بازدیدکننده رقم خواهد خورد.
البته خب سرعت اینترنت مخاطب هم در کیفیت محتوای استریم‌شده اثرگذاری مستقیم دارد. قاعدتاً اگر سرعت پایین باشد، نمی‌توانید انتظار تماشای آنلاین یک فیلم با کیفیت 4K را داشته باشید! کاربرد دیگر CDN این است که می‌تواند کیفیت پخش را مطابق شرایط شبکه تغییر دهد؛ بنابراین، در صورت کند بودن اینترنت، کیفیت هم به‌صورت خودکار پایین می‌آید تا پخش آنلاین همچنان بدون قطعی و اختلال ادامه پیدا کند.
بالا بردن امنیت سایت
گفتیم که سازوکارهای خاص تعریف‌شده در CDNهای معتبر، می‌توانند اقدامات مؤثری در راستای مقابله با حملات DDoS انجام دهند. البته که چنین شبکه‌هایی پا را فراتر می‌گذارند!
تمام داده‌های ردوبدلی بین سرورهای CDN و دستگاه کاربر و سرور اصلی، با استفاده از SSL (یا نسخۀ پیشرفته‌تر آن یعنی TLS) رمزنگاری می‌شوند و به این ترتیب، خیالتان از بابت ایمنی بالای داده‌های حساس راحت خواهد بود.
به‌علاوه، بیشتر CDNهای معتبر با ارائۀ یک Web Application Firewall یا WAF، استحکامات دفاعی مؤثری در برابر برخی حملات رایج مثل SQL Injection و Cross-site Scripting می‌سازند.
در کنار همۀ این کاربردها، افزایش سرعت سایت با CDN و البته بهبود عملکرد آن، باعث می‌شوند چنین سازوکاری برای تقریباً همۀ انواع سایت‌ها مناسب باشد. به‌طور کلی، هرجایی که مخاطبان هدف احتمالاً با سرور اصلی فاصلۀ زیادی دارند و قرار است با CDN این فاصلۀ جبران شود.
حالا بیایید نگاهی بیندازیم به مزیت‌هایی که با استفاده از شبکه‌های تحویل محتوا حاصل می‌شوند.
استفاده از CDN چه مزایایی را برای سایت‌ها و کسب‌وکارها رقم می‌زند؟
احتمالاً تا همینجای مقاله خودتان متوجه کلی از مزیت‌های CDN شده باشید؛ ولی به‌هرحال، این‌ها اصلی‌ترین فوایدی هستند که با استفاده از شبکۀ تحویل محتوا حاصل می‌شوند:
بهبود توسعه‌پذیری (مقیاس‌پذیری)
ساختار فنی CDNها و سرورهای قرار گرفته در شبکه به‌گونه‌ای است که به‌راحتی می‌توان آن‌ها را با افزایش و کاهش ترافیک سازگار کرد.
بالاتر گفتیم که یکی از کاربردهای CDN مدیریت شرایط هنگام افزایش ترافیک است. این کار با تقسیم بار بین سرورهای مختلف انجام می‌گیرد و مصداق بارز توسعه‌پذیری به حساب می‌آید.
بهبود قابل توجه امنیت
از بهتر شدن امنیت سایت با CDN گفتیم و لازم است در بخش مزایا باز هم به این موضوع اشاره کنیم. رمرنگاری داده‌های ردوبدلی با گواهی SSL، جلوگیری از ورود ترافیک مشکوک (جهت مقابله با حملات DDoS)، ممانعت از ورود ربات‌های مشکوک، استفاده از WAF برای تأمین امنیت حداکثری و…، همگی جزو اقداماتی هستند که ایمنی را بالا می‌برند.
تسهیل مدیریت زیرساخت‌ها
CDN می‌تواند مدیریت زیرساخت‌ها را بر عهده بگیرد و به این ترتیب، مسئولان سایت می‌توانند زمان خود را صرف امور مهم دیگر بکنند.
همچنین، استقرار ابزارهای مختلف با کمک این سازوکار راحت‌تر می‌شود و این هم از مزایای CDN برای سایت به حساب می‌آید.
صرفه‌جویی در مخارج
وقتی قرار نباشد تمام بار روی دوش یک سرور باشد و حجم ترافیک بین سرورهای مختلف تقسیم شود، طبیعتاً نیاز به سرورهای قدرتمند با هزینۀ بیشتر هم از بین می‌برد؛ اگرچه ممکن است برخورداری از CDN شامل هزینه بشود، اما بعد از مقایسۀ مخارج می‌فهمیم در نهایت، اتفاقات به سود جیب شما رقم می‌خورند.
همچنین، بهینه‌سازی مصرف پهنای باند با کش کردن محتویات سایت و ارسال آن‌ها از نزدیک‌ترین سرور لبه هم مخارج مربوط به پهنای باند را کاهش می‌دهد!
افزایش آپتایم
منظور از آپتایم مدت‌زمانی است که سرور سرپا است و می‌تواند بدون مشکل کارش را انجام دهد. هرچقدر آپتایم بیشتر باشد بهتر است؛ چون یعنی مخاطبان می‌توانند خیلی راحت وارد سایت شوند و به محتویات آن دسترسی پیدا کنند.
با استفاده از CDN، حتی وقتی یکی از سرورها به هر دلیلی پایین می‌آید، دیگر سرورها امکان خدمات‌رسانی را دارند و سایت برقرار خواهد بود.
بهتر شدن وضعیت سئو سایت
سرعت بالا و عملکرد بهتر، فاکتورهایی هستند که به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم روی سئو سایت اثر می‌گذارند. شبکۀ تحویل محتوا هم سرعت را بالا می‌برد، هم عملکرد کلی سایت را بهبود می‌بخشد؛ پس طبیعی است که اثر مثبتی روی سئو سایت داشته باشد.
این هم از مزایای شبکه تحویل محتوا. حالا بیایید با چند CDN داخلی و خارجی آشنا شویم.
نامدارترین CDNهای داخلی و خارجی
اجازه دهید در این بخش فقط اشاره‌ای داشته باشیم به مطرح‌ترین ارائه‌دهندگان این نوع شبکه‌ها و هرکدام را به‌صورت مفصل، در مقاله‌های جداگانه بررسی کنیم.
مشهورترین CDNهای بین‌المللی موارد زیر هستند:
- Cloudflare
- Fastly
- Akamai
در استفاده از CDN برای سایت خود شک نکنید!
در اولین بخش این مقاله گفتیم CDN چیست. شبکه‌ای متشکل از چندین سرور که به‌ساده‌ترین بیان ممکن، هدف بالا بردن سرعت بارگذاری صفحات سایت را دنبال می‌کند؛ به‌دنبال این موضوع، عملکرد و امنیت سایت هم بهبود پیدا می‌کنند.
بهره بردن از شبکه تحویل محتوا برای سایت مزایای زیادی دارد؛ مثلاً:
- بهبود عملکرد
- بهبود امنیت
- بهبود سرعت
- بهبود توسعه‌پذیری
- بهبود آپتایم
در نتیجه، تقریباً همۀ انواع سایت‌هایی که می‌خواهند بهترین سرعت و عملکرد ممکن را برای مخاطبانشان رقم بزنند، سراغ این نوع شبکه‌ها می‌روند.
اگر همچنان سؤالی در رابطه با این موضوع دارید، در بخش نظرات همین مقاله با ما ارتباط بگیرید.
منابع: Cloudflare | Akamai
سؤالات پرتکرار
- آیا CDN سرعت سایت را بهتر می‌کند؟
بله! CDN هم روی سرعت سایت و هم روی عملکرد آن اثر مثبت می‌گذارد.
- خرید CDN برای چه سایت‌هایی مناسب است؟
تفریباً همۀ انواع سایت‌ها و مخصوصاً آن‌هایی که می‌خواهند بهترین تجربۀ کاربری را برای بازدیدکنندگان فراهم کنند، می‌توانند به فکر خرید CDN باشند.
- آیا CDN روی سئو سایت هم اثرگذار است؟
بله! از آنجایی که سرعت بالا و عملکرد خوب برای گوگل حائز اهمیت هستند، CDN می‌تواند برای وضعیت سئو سایت هم مفید باشد.
